نشست پاسداشت زبان فارسی| بخش اول/ هویت ملی ما وابسته به زبان فارسی است
تاریخ انتشار: ۳۱ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۸۳۴۹۶۲
خبرگزاری فارس - گروه رادیو و تلویزیون: بسته «پاسداشت زبان فارسی» عنوان بخش جدیدی با محوریت پاسداری از زبان فارسی بود که از بیستم دیماه ۱۴۰۰ به بخشهای خبری سیما افزوده شد و توجه بیشتر رسانۀ ملی به حفظ زبان فارسی را نوید میداد. در این بخش، گفتار مسئولان و رسانهها ازنظر کاربرد واژههای بیگانه رصد و واژههای مصوب فرهنگستان و دیگر معادلهای فارسی بهجای واژههای غیرفارسی، بهصورتی مناسب، توصیه میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
گفتگو در خصوص چرایی ضرورت «پاسداشت زبان فارسی در رسانه ملی»، بررسی میزان اثرگذاری برنامههایی همچون «بسته پاسداشت زبان فارسی» در فرهنگ عمومی کشور، گفتگو در رابطه با دلایل فقدان نقشآفرینی اهالی ادبیات و کارشناسان زبان فارسی در صدا و سیما، اهمیت احیای شورای ویرایش زبان فارسی در رسانه ملی و اشاره به اجرای اصل پانزدهم قانون اساسی در رسانهها از مهمترین محورهای این نشست بود.
این نشست با حضور اسماعیل امینی (شاعر طنزپرداز، نویسنده، پژوهشگر، منتقد و مدرس دانشگاه)، ناصر فیض (شاعر، نویسنده، مدیر دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری، عضو شورای عالی موسیقی و شعر صدا و سیما)، امید جلوداریان (مدرس زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگر و ویراستار ارشد سازمان صداوسیما) و مهدی صالحی (دبیر انجمن فرهنگیآموزشی ویرایش و درستنویسی، پایهگذار مؤسسه ویراسـتاران) در خبرگزاری فارس برگزار شد.
در ابتدای این نشست، اسماعیل امینی شاعر، منتقد و مدرس دانشگاه در رابطه با ضرورت و اهمیت «پاسداشت زبان فارسی» در ساحتهای گوناگون فرهنگ عمومی جامعه بیان کرد: زبان فارسی مثل همه زبانهای دیگر، غیر از استفاده معمول به عنوان وسیله ارتباط اجتماعی میان افراد و یا ابزار انتقال دانش، یک ویژگی دارد و این است که بخشی از هویت ملی ما وابسته به زبان فارسی است. علت آن هم این است که هنر ملی ما ادبیات و شعر است. به طور مثال در ایتالیا هنر ملی، هنرهای تجسمی است و هنر تجسمی نسبت به دیگر هنرها اولویت دارد. در کشور اتریش هنر ملی موسیقی است. یعنی هویت آن جامعه وابسته به ان هنر است. در کشور ما نیز شعر و ادبیات چنین جایگاهی دارد و هنر ملی ما حساب میشود.
امینی با اشاره به نقش خاص زبان فارسی در ایران گفت: به این دلیل است که زبان فارسی علاوه بر نقشی که در جوامع دیگر دارد، در کشور ما یک نقش خاص هم دارد. به همین علت است که آنها که دشمن ما هستند، تلاش میکنند تا این زبان را نارسا کنند. تغییراتی که در زبان فارسی اتفاق میافتد، بخشی از آن تغییرات طبیعی زبان است و بخش دیگری از آن به هیچ وجه طبیعی نیست، یعنی تعمدی در کار است. در موارد مشابه برای زبانهای دیگر نیز چنین کاری صورت گرفته، چه در خصوص رسمالخط و چه در باره زبان؛ با توسل به زور و اجبار زبان و رسمالخط را تغییر دادهاند. مثلا برای ترک زبانهای بلغارستان - در زمانی که بلغارستان کمونیستی بود - برای اینکه ارتباط آنها را با هویت ترکی قطع کنند، لغتها را تغییر دادند و آنها را مجبور کردند به خط اسلاوی بنویسند.
پس وقتی درباره تغییر در زبان فارسی حرف میزنیم، برخی از تغییرات به صورت طبیعی و به اقتضای زمانه رخ میدهد. اما اینکه کسی بخواهد در رسمالخط تغییراتی اعمال کند، این به عنوان تغییراتی طبیعی محاسبه نمیشود و تعمدی در کار است. رسمالخط وقتی تغییر کرد، نسل جدید نمیتواند کتاب آبا و اجدادی خود را بخواند و با گذشته خود نمیتواند ارتباط برقرار کند.
ناصر فیض مدیر «دفتر پاسداشت زبان فارسی» حوزه هنری، ضمن انتقاد از روش کنونی «پاسداشت زبان فارسی» در رسانه ملی بیان کرد: اینکه بخواهیم تمام واژگانی که به صورت روزمره در میان عموم مردم در حال استفاده است را یکسان کنیم و به زبانی غیر از زبان فعلی جامعه رجوع کنیم، اساسا تلاش بیثمری است. به طور مثال اینکه بخواهیم به زبان شاهنامه یا شعر هزارسال پیش حرف بزنیم، راه به جایی نمیبرد.
در ارتباط با شیوه کنونی «پاسداشت زبان فارسی»در رسانه ملی نیز از اساس روش صحیحی اتخاذ نشده است. مثلا اینکه به صورت موردی اشتباهات کلامی افرادی را به عنوان «پاسداشت زبان فارسی» در نظر بگیریم، اما در سوی دیگر به زبان و لغات استفاده شده در متن سریالها توجهی نشود یا در «استندآپ کمدی»ها هر لغتی، عبارت و هرگونه محتوایی ارائه شود، روش درستی نیست و نتیجه نخواهد داد. اما چنانچه به شیوه طبیعی مسیر اصلاح واژگان در صداوسیما طی شود، به گونهای که در خلال برنامهها و با استفاده از روشهای علمی و نرم اجرا گردد، چنین برنامههایی کارآیی خواهد داشت.
اما در شرایط کنونی، وضعیت زبان فارسی در صدا و سیما از قاعده خاص و مشخصی پیروی نمیکند و هرکدام از شبکهها یا مجموعه های درون سازمان و حتی اشخاص به شیوه دلخواه خود عمل میکنند. اساسا کار طبق سلیقه پیش میرود و بر اساس قواعد هدایت نمیشود.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: زبان رسانه ملی اسماعیل پاسداشت زبان فارسی زبان فارسی رسانه ملی رسم الخط هنر ملی ملی ما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۸۳۴۹۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«شیخ اجلّ» یکی از چهار عنصر ادبی ایران است
آیین اختتامیه هفته بزرگداشت «سعدی شیرازی» روز پنجشنبه ششم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ در تالار اجتماعات شهید مطهری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزارشد. در این مراسم حسن انوری مصحح گلستان سعدی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، بلرام شکلا ریاست مرکز سفارت هند در جمهوری اسلامی ایران و جمعی از ادیبان و دوستداران زبان و ادب فارسی حضور داشتند.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با تاکید بر اینکه سعدی از بزرگترین و شاخصترین ادیبان جهان به شمار میآید، در این باره توضیح داد: شعر سعدی با وسعت اطلاعات او در حوزههای مختلف به خصوص تجربیات او در امر گردشگری از او شخصیت خاصی ساخته بود، شعر سعدی در موضوعات مختلف سروده شده است، کمتر موضوعی میتوان پیدا کرد که سعدی درباره آن سخن نگفته باشد.
محمود شالویی با بیان اینکه سعدی آثار مهم زمان خود را هم مورد بررسی قرار داده است، ادامه داد: ابوالحسن سَریّ بن المُغَلَّسی السَقَطی معروف به سری سقطی یکی از عرفای بزرگ جهان اسلام است که یکی از اتفاقهای زندگی او در کتاب تذکرة الاولیای عطار نیشابوری هم ذکر شده است.
وی افزود: سعدی با بغداد و مردم آنجا آشنایی کامل دارد، زیرا ۵۰ سال در شهر بغداد زندگی کرده است. سقطی در بازار بغداد مغازه داشت. یک روز خبردادند که بازار بغداد گرفتار شعله و آتش شده است. سقطی پرسید آیا دکان من هم دچار آتش شد؟ گفتند نه دکان تو آسیب ندید و سقطی گفت «الحمدلله» و ۳۰ سال برای این لفظ استغفار کرد. زیرا او فقط به خود اندیشیده بود و به دیگران که زندگی خود را از دست داده بودند، اهمیت نداده بود.
شالویی با تاکید بر اینکه جشنوارهها و توجه به بزرگان در دوره جدید در مدت زمان یک هفته تا ۱۰ روز انجام میشود، ادامه داد: آغاز برنامههای سعدی در روز جمعه ۳۰ فروردین در آرامگاه سعدی بوده است، تا امروز که اختتامیه آن برگزار میشود. به کوشش انجمن آثار و مفاخر فرهنگی از اول اردیبهشت ماه جاری مصادف با روز بزرگداشت سعدی، به مدت یک هفته، رویدادهای مختلف و متنوعی با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجموعه سعدیه شیراز، دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، موسسه فرهنگی اکو و سفارت هندوستان در ایران، در پاسداشت مقام فرهنگی، ادبی و حکمی این شاعر بلندآوازه ایرانی برگزار شده است.
مصحح گلستان سعدی که نسخههای متعدد سعدی را مورد بررسی قرار داده نیز در این آئین در این باره توضیح داد: در بررسی نسخههای خطی که در اختیار غلامحسین یوسفی بود و خانواده ایشان به دست من رساندند، بخش بزرگی از تحقیقاتم را انجام دادم.
به گفته حسن انوری، فارسی، انگلیسی، یونانی و ایتالیایی را میتوان بزرگترین چهار زبان آن زمان دانست، هرچند امروزه کارکرد قبلی را ندارند، اما هنوز هم جز چهارزبان اصلی بشر هستند.
ریاست مرکز سفارت هند در جمهوری اسلامی ایران نیز با بیان اینکه هندوستان یکی از مهدهای زبان فارسی بوده است، ادامه داد: فارسی در هندوستان ۷۰۰ سال زبان رسمی بود. در این میان سعدی مطرحترین شاعر در هندوستان بود. هنوز هم بسیاری یادگیری زبان فارسی را با استفاده از گلستان و بوستان سعدی شروع میکنند.
بلرام شکلا با اشاره به کتاب یکی از نویسندگان بزرگ هندوستان، گفت: او در کتابش از سعدی با عنوان «مهاتما شیخ سعدی» نام میبرد. مهاتما صفتی به معنی بزرگ است که معمولا همراه گاندی نوشته میشود.
وی ادامه داد: برخی میگویند سعدی به هندوستان سفر نکرده است، در حالی که در بوستان حکایتی داریم که سعدی در هندوستان به عنوان برهمن بخشی از زندگی را گذرانده است و درباره گجرات، شمشیر و فلفل هند سخنانی بیان کرده است.
شکلا با اشاره به اهمیت شاعران برای ایرانیان، بیان کرد: به عنوان یک خارجی وقتی به ایران میآیم و میبینم که چقدر به شاعران خود احترام میگذارند، شگفت زده میشودم. ایرانیان همیشه بهانهای میآورند تا به یاد شاعران باشند، خیابان و مترو را به نام شاعران نامگذاری میکنند و برنامههایی درباره شاعران برگزار میکنند. ما باید این اقدامات ایرانیان درباره شاعران را یاد بگیریم. این دلیل بزرگی برای دوست داشتن ایران است.
بلرام شکلا ریاست مرکز سفارت هند در جمهوری اسلامی ایران
در پایان این مراسم از حسن انوری و همسر غلامحسین یوسفی قدردانی شد.